Trái cây cúng Mụ là một phần không thể thiếu trong mâm lễ cúng đầy tháng, thôi nôi cho bé. Việc chuẩn bị mâm ngũ quả tươm tất không chỉ là trách nhiệm mà còn thể hiện lòng thành kính của cha mẹ, ông bà đối với 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông, những vị thần bảo hộ cho đứa trẻ.
Việc chuẩn bị này đôi khi khiến các bậc phụ huynh bối rối vì không biết chọn loại quả nào, bày biện ra sao cho đúng. Bài viết này Dịch Vụ Đồ Cúng sẽ chia sẻ kinh nghiệm thực tế về cách chọn lựa và trình bày mâm ngũ quả cúng mụ sao cho vừa đẹp mắt, vừa đúng phong tục, văn hóa lâu đời của người Việt.
Ý nghĩa của mâm ngũ quả trong lễ cúng Mụ
Mâm ngũ quả dâng lên trong lễ cúng Mụ mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc và tâm linh tươi đẹp, cụ thể:
- Tinh hoa đất trời: Là sự kết hợp của tinh hoa đất trời, thể hiện mong muốn gia đình về sự đủ đầy, may mắn và sung túc cho đứa trẻ.
- Ngũ Hành, Ngũ Phúc: “Ngũ quả” tượng trưng cho ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) và ngũ phúc (Phú, Quý, Thọ, Khang, Ninh).
- Lòng biết ơn: Ngầm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các vị thần đã che chở, dẫn dắt linh hồn của đứa trẻ từ khi còn trong bụng mẹ đến lúc chào đời và lớn khôn.
Các loại trái cây cúng Mụ phổ biến trong mâm ngũ quả
Tùy theo phong tục từng vùng miền mà việc chọn trái cây cúng Mụ có sự khác biệt. Tuy nhiên, dù là cúng đầy tháng hay thôi nôi, mục đích cuối cùng vẫn là cầu mong những điều tốt lành, bình an đến với bé yêu và gia đình. Dưới đây là ý nghĩa của các loại quả thường dùng nhất:
- Chuối xanh: Tượng trưng cho bàn tay ngửa, mang ý nghĩa che chở, bao bọc, và cầu mong sự đoàn tụ, sự chở che cho con cái. Đây là loại quả không thể thiếu ở mâm ngũ quả truyền thống miền Bắc.
- Bưởi/Phật Thủ: Tượng trưng cho Phúc Lộc, sự viên mãn và may mắn. Quả Phật Thủ còn mang ý nghĩa giữ phước lành.
- Mãng cầu: Mang ý nghĩa “Cầu” mong mọi sự tốt đẹp, suôn sẻ và bình an đến với gia đình và đứa trẻ. Phổ biến trong mâm ngũ quả miền Nam.
- Sung: Thể hiện sự sung túc, sung mãn, và sự gắn kết, sum vầy của gia đình.
- Dừa: Ý nghĩa “Vừa” đủ, cầu mong cuộc sống an lành, không thiếu thốn.
- Đu đủ: Mang đến sự đủ đầy, thịnh vượng và an khang.
- Xoài: Đọc chệch thành “Xài” (tiêu xài), ý nghĩa là mong muốn cuộc sống đủ đầy, không lo túng thiếu.
- Cam/Quýt (hoặc Hồng): Tượng trưng cho sự thành đạt, may mắn. Các loại quả này thường được dùng xen kẽ để tạo màu sắc hài hòa cho mâm lễ.
- Thanh long: Màu đỏ tươi, tượng trưng cho sự may mắn, khí vượng, và hình ảnh rồng bay phượng múa.
- Nho/Táo đỏ: Mang màu sắc tươi tắn, tượng trưng cho sự sung túc, sum vầy và niềm vui.
Những loại trái cây nên kiêng kỵ trong lễ cúng Mụ
Để mâm trái cây cúng Mụ được trọn vẹn, thể hiện sự tôn kính và chu đáo, chúng ta nên lưu ý tránh sử dụng một số loại quả sau:
- Tránh các loại quả có tên gọi hoặc ý nghĩa không may mắn: Các loại quả có tên gọi gợi lên sự buồn bã, chia ly (ví dụ: sầu riêng) hoặc sự chậm chạp, khó khăn (ví dụ: lê lết) thường được kiêng kỵ. Việc này thể hiện mong muốn cầu an, cầu suôn sẻ và những điều tốt đẹp nhất cho tương lai của đứa trẻ.
- Kiêng các loại quả đã chín mềm, hư hỏng: Trong lễ cúng, vật phẩm dâng lên phải luôn đảm bảo sự tươi mới, nguyên vẹn và chất lượng tốt nhất. Trái cây dập nát, thối rữa hoặc đã quá chín sẽ bị xem là thiếu sự tôn kính đối với thần linh, dù chỉ là một lỗi nhỏ.
- Hạn chế quả có hương vị quá nồng: Các loại quả có mùi hương quá mạnh (như sầu riêng, mít) dễ lấn át các vật phẩm khác, không phù hợp với không khí trang nghiêm, thanh tịnh của nghi lễ.
- Nguồn gốc và độ sạch sẽ: Một số nơi kiêng dùng các loại quả mọc sát đất (như dâu tây, dưa lưới) vì cho rằng chúng không đủ trang trọng và sạch sẽ để dâng cúng lên thần linh.
Hướng dẫn cách bày trí mâm ngũ quả cúng Mụ đẹp mắt
Việc bày trí mâm ngũ quả cúng mụ là một nghệ thuật thể hiện sự khéo léo và chu đáo. Để mâm lễ trở nên trang nghiêm và đẹp mắt, bạn cần lưu ý những điểm sau:
- Nguyên tắc chung: Đảm bảo sự hài hòa về màu sắc và hình dáng để mâm lễ đẹp mắt và trang nghiêm.
- Xếp quả tạo nền: Luôn đặt các loại quả có kích thước lớn, nặng (như Chuối, Bưởi, Dừa) ở phía dưới cùng để tạo nền vững chắc.
- Xếp quả tô điểm: Đặt các loại quả nhỏ hơn, màu sắc tươi sáng hơn (như Mãng cầu, Thanh long, Táo) lên phía trên.
- Trang trí: Có thể dùng thêm lá dừa tươi hoặc lá chuối xanh lót xung quanh để mâm lễ sinh động và gần gũi với thiên nhiên hơn.
- Vị trí đặt cúng: Mâm quả cần phải được đặt ở nơi trang trọng, sạch sẽ nhất trong không gian thờ cúng.
Việc chuẩn bị trái cây cúng Mụ chu đáo là cách các bậc cha mẹ thể hiện lòng biết ơn sâu sắc và gửi gắm những lời chúc tốt đẹp nhất đến con cái. Dù chọn lựa loại quả nào, thì điều quý giá nhất vẫn là sự thành tâm và tình yêu thương mà bạn dành cho đứa con của mình.
Nếu bạn bận rộn và mong muốn có một mâm cúng đầy tháng, thôi nôi chuẩn chỉnh, đầy đủ theo đúng văn hóa truyền thống mà không phải mất công tìm hiểu và mua sắm từng món, Dịch Vụ Đồ Cúng luôn sẵn lòng hỗ trợ. Chúng tôi cung cấp các mâm lễ trọn gói, tươm tất, giúp bạn yên tâm trọn vẹn lo lắng cho buổi lễ.
