Thông thường tục cúng cô hồn nhiều nơi chỉ cúng cô hồn vào tháng bảy âm lịch. Tuy nhiên tại nhiều nơi hàng tháng còn cúng cô hồn vào ngày mùng 2 hay 16 âm lịch.
Tại sao phải cúng cô hồn?
Chúng ta cũng biết chưa ai lập bàn thờ để thờ “cô hồn các đảng” trong nhà, chỉ các nơi công cộng thường xảy tai nạn chết người, gọi là am hay miểu cô hồn.
Tuy vậy các người buôn bán buôn bán thường hay cúng hàng tháng vào các ngày mùng 2 và 16 tại trước cửa nhà (ngoài lễ Vu lan cúng cô hồn trong dịp rằm tháng bảy). Mọi người cho rằng, những oan hồn chết bất đắc kỳ tử nơi ngoài đường xó chợ, đều không được siêu thoát về miền lạc cảnh để đầu thai sang kiếp khác, cho dù không phải là các hồn ma vô thừa nhận.
Tại sao những người kinh doanh lại hay cúng cô hồn?
Người xưa có quan niệm là mỗi người đều có ba hồn (ba hồn bảy vía hay ba hồn chín vía nói về nam giới hay nữ giới), lúc chết : 1 hồn sống ở nơi chết, 1 hồn sống nơi mồ mả (coi như ngôi nhà mới của họ), và 1 hồn đi theo phán quan để được luận công tội khi còn sống.
Nên người chết ở nơi nào hồn còn quanh quẩn nơi đó, nếu chết ở nhà thì được thân nhân cúng giỗ cho ăn no mặc đẹp; khi chết ngoài đường xó chợ thì hồn sẽ vất vưỡng không nhà, không cơm ăn áo mặc, trở thành lũ “cô hồn các đảng” hội tụ nhau đi quấy nhiễu cướp bóc những nơi.
Xem thêm bài viết: Không cúng cô hồn tháng 7 có được không
Nói quậy phá cướp bóc là đề cập nghĩa bóng, còn người kinh doanh thấy kinh doanh ế ẩm hoặc hay xảy ra chuyện này đến chuyện khác v.v… cho là lũ cô hồn đến đòi ăn, vì không biết cho nên bị quậy phá.
Hơn nữa, để được yên ổn làm ăn buôn bán, người buôn bán không chỉ cúng cô hồn vào rằm tháng 7 mà cần cúng vào ngày mùng 2 và ngày 16 âm lịch hàng tháng, thường mua các cái hàng mã gồm áo quần, giấy tiền vàng bạc, kẹo bánh trái cây cúng trước cửa nhà (hay nơi đang buôn bán) và đĩa muối gạo.